Starożytne miasto Efez powstało jako prosta osada w 8600 pne. Rozrastało się przez wieki i stało się jedną z najważniejszych światowych stolic swojej epoki.
Miasto rozwinęło się bardzo dzięki temu, że dzielnica Izmiru Selçuk, w której się znajduje, jest jedną z najbardziej urodzajnych krain Anatolii, przez którą przechodzą szlaki handlowe, posiada port łączący wschód i zachód świata. Widział swój złoty wiek w 129 rpne po tym, jak został przywiązany do Cesarstwa Rzymskiego.
Stała się stolicą prowincji azjatyckiej. W tym okresie (II-I wiek p.n.e.) Efez stał się jedną z największych metropolii swoich czasów, liczącą ponad 2 1 mieszkańców.
Bogactwo zgromadzone w mieście odbijało się także w architekturze. Można się domyślić, jak imponującą wystawą Biblioteki Celsusa, wstając ponownie, jest wspaniałość miasta.
Najsłynniejszą i najpiękniejszą budowlą miasta jest Świątynia Artemidy, która zaliczana jest do 7 cudów świata. Niestety, dziś ze świątyni pozostało tylko kilka kawałków kamienia i połączona kolumna. Jest uważany za kontynuację greckiej bogini Artemidy Cybele i jest syntetyzowany w kulturze greckiej.
Efez był domem dla wielu religii i ras. Święty Paweł oparł się na atmosferze tolerancji i sprowadził tu Maryję, aby była bezpieczna po ukrzyżowaniu Chrystusa w Jerozolimie w 36 rne. Dom, w którym dziś mieszka Najświętsza Maryja Panna, stał się celem pielgrzymek chrześcijan z całego świata.
Święty Paweł bardzo starał się szerzyć chrześcijaństwo w Efezie, wygłosił tu jedno ze swoich słynnych kazań. Efez odegrał ważną rolę w rozprzestrzenianiu się religii dzięki przejściu wielu na chrześcijaństwo. Zmarł w Selçuk, a jego grób również znajduje się na zamku. W 313 roku chrześcijaństwo stało się oficjalną religią Rzymu. W wieku 380 lat skończyło się bałwochwalstwo stosowane wobec mieszkańców miasta.
Efez był wielokrotnie plądrowany, przejmował trzęsienia ziemi, przechodził z rąk do rąk, ale zawsze trwał. Jednak po tym, jak Küçük Menderes go przygotował, nie mógł się oprzeć. Rzeka wypełniająca port aluwium spowodowała koniec handlu morskiego i upadek miasta. Ogłoszenie Stambułu nową stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego również osłabiło i tak już słabe miasto.
Teraz jego gospodarka opierała się na centrum pielgrzymkowym. Niszczycielskie trzęsienia ziemi w VI i VII wieku również stały się solą pieprzową. Miasto nie mogło wrócić do swoich dawnych czasów, gdy ludzie uciekający przed okupacją Arabów opuszczali inne osady.
O osadzie, która nie mogła powtórzyć swojego losu w okresie seldżuckim i osmańskim, możemy powiedzieć, że najlepsze czasy w latach rzymskich są teraz dzięki autobusom turystycznym, które przyjeżdżają przez całą dobę.
*https://izmir.ktb.gov.tr/TR-77418/efes-selcuk.html
